سس وستاشایر (Worcestershire sauce, که بصورت “Wust ta sheer” تلفظ میشه) یکی از سسهای که ازش تو طعم دهنده ها و سس های دیگه زیاد استفاده میشه. ما تو ویکی سس هم ازش تو ماریناد استیک استفاده کردیم. خب پس سس مهمی براممون به حساب میاد.
اگه یکم از تاریخچهی این سس براتون بخوام بگم؛ دستور تهیه سس خانگی وستاشایر به دوران استعمار هند برمی گردد، زمانی که لرد سَندیس (Lord Sandys) انگلیسی اون رو تو سفرش به بنگال به دست آورد. در سال ۱۹۸۵ هم به دو شیمیدان دستور داد تا در زادگاهش، ووستر انگلیس مجدد اون طعم رو براش بسازن. آقایون جان لیی و ویلیام پرینز در اون زمان نتونستن موفق به تهیه اون سس بشن و ظرف سسها رو در انبار قرار دادن. بعد چند سال که سراغ انبار رفته بودن، مجدد برگشتن سراغ بطری های سس و متوجه شدن که گذر زمان چه کرده با سسشون و یه طعم فوق العاده ساخته! یه جورایی اصل سس هندی بود ولی خب چون در ووستر تولید شده، اسمش به اون منطقه برمی گرده.
بخش جالب داستان اینجاست که دوستان شیمیدان بطری های بیشتری تولید کردن و تو کل دنیا سسشون رو پخش کردن. همین الان هم اگر سرچ کنید “Lea & Perrins Worcestershire” می بینید که همچنان این برند بسیار معروف هست. اگر حالش رو داشتید می تونید ویدیو تیم “SORTED” رو درباره این سس و کارخونه تولیدش رو ببینید!
خب “لی اند پرینز” هم مثل خیلی از کارخونههای سس از انتشار عناصر و مواد اولیه تهیه سس خودشون اجتناب میکنن. ولی ما اینجاییم که نزدیکترین طعم به سس لی اند پرینز رو بهتون آموزش بدیم.

- قبل اینکه بریم سراغ دستور تهیه سس، چند تا نکته خدمتتون بگم، اول از همه خبر خوب اینکه اگر سس تازه Worcestershire رو در ظرف ضد هوای داخل یخچال و یا فریزر قرار بدید به مدت چند هفته ماندگار میمونه.
- بعد اینکه می تونید از این سس برای اضافه کردن طعم زمینه به گوشت ها، گندم ها، سوپ ها و آب سبزیجات استفاده کنید. بعد کلی حاشیه بریم سراغ خود سس.
مثل همیشه، چیا بریزیم توی این سس؟ 😀
- ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون
- ۲ پیاز شیرین بزرگ (تقریبا خرد شده)
- خمیر تمر هندی ۱/۲ فنجان
- ۲ قاشق غذاخوری سیر خرد شده
- ۲ قاشق غذاخوری زنجبیل چرخ شده
- ۲ عدد جالاپینوس (همون فلفل تند مشتی خودمون)
- ۱/۴ فنجان کیلکای خرد شده
- ۱/۴ فنجان رب گوجه فرنگی
- ۲ عدد میخک کامل (همه عطاری ها هم دارندش)
- ۲ قاشق غذاخوری فلفل سیاه تازه ترک خورده
- ۱/۲ فنجان شیره ذرت تیره
- ملاس ۱ فنجان
- ۳ فنجان سرکه سفید
- ۱/۲ فنجان آب پرتقال
- ۲ فنجان آب
- ۱ لیمو (برش نازک)
- ۱ لیمو ترش (برش نازک)
کلی مواد اولیه خوشمزه داریم، چه شود. بریم سراغ قدمهای آسون رسپی سس وستاشایر جذابمون.
خب شش قدم آسون داریم تا برسیم به یه طعم دهنده جذاب برای گوشت و مرغ و سبزیجات. حالش و ببرین.
- خب مواد اولیه رو جمع و جور کنید.
- روغن زیتون را تو یه قابلمه بزرگ داغ کنید و پیاز شیرین بزرگمون (البته که یادتونه که باید خردش کنید) رو را تا زمانی که نرم شود، حدود ۷، ۸ دقیقه تفت بدید (دیگه خودتون بهتر می دونید تا چه حد خوبه.)
- خمیر تمر هندی، سیر خرد شده، زنجبیل چرخ شده و فلفل تند که دونه هاش رو در آورده باشید و خرد شده باشه رو به پیاز و روغنمون اضافه کنید. ۵ دقیقه دیگر روی حرارت متوسط و کم بپزید.
* مراقب باشید که پیاز و سیر و امثالهم خیلی زود سیاه میشن و میسوزن، پس حتما حرارت رو کم کنید. - خب باقی مواد رو به آرومی اضافه کنید. به قدری هم بزنید که کاملا مخلوط بشن. بذارید مواد به جوش بیاد و کم کم حرارت رو کمتر و کمتر کنید. این رویه تا ۵ ساعت باید ادامه پیدا کنه، هر ازگاهی هم مواد رو هم بزنید! کمی طولانی هست ولی خب ارزشش رو داره.
- بریم سراغ تست سسمون. ضخامت سس باید به حدی باشه که وقت پشت قاشق رو زدیم تو مخلوطمون کامل بپوشونتش.
- خب تو مرحله آخر هم سس رو از یه صافی بگذرونید و تو یه بطری تمیز و خشک بریزید.
قبل از این هم گفتم، اما بازم تکرار می کنم که هر چقدر بتونید هوای این بطری رو بگیرید و سس رو در فضای سردی نگه دارید، زمان زیادی (چندین هفته) قابل استفاده خواهد بود.
